Bir suçun tanığı kimdir ve rolleri nedir?
Suçun soruşturulmasıyla ilgili veya kovuşturma için önemli olabilecek bir şeyi bizzat görmüş olan herkes tanık olabilir. Prensip olarak, gerçekleri algılayabilen ve onlar hakkında rapor verebilen herkes, örneğin küçük çocuklar bile, tanık olabilir.
Bir suçun mağduru olarak, ilgili olaylarla ilişkili kendi algılarınızı oluşturduysanız - ki bu genellikle böyledir - bu süreçte genellikle tanık olarak dinlenirsiniz. Bu size bir tanığın hak ve yükümlülüklerini verir.
Bir tanık, gerçekte ne olduğunu netleştirmeye yardımcı olur. Ön soruşturma sırasında genellikle polis veya savcılık tarafından zaten sorgulanır. Ancak ana duruşmada da tanığın yenilenmiş ifadesinin alınması temel olarak gereklidir, çünkü yargıç tüm ana duruşmadan kendi kararını oluşturmak zorundadır.
Tanık tanıklık yapmak zorunda mı?
Tanık olarak, kişi esasen doğru ve eksiksiz olarak tanıklık etmekle yükümlüdür. Savcı veya hakimin davetine uymak zorundasınız. Herhangi bir ifadeye başlamadan önce, tanığa doğru ve eksiksiz ifade verme görevi hakkında ayrıntılı bilgi verilmeli ve yanlış veya eksik bir ifadenin hukuki sonuçlarından haberdar edilmelidir.
Tanık ne zaman ifade vermeyi reddedebilir?
Kanunda kesin olarak tanımlanan belirli koşullar altında, tanık tanıklık yapmak zorunda değildir veya belirli soruları yanıtlamayı reddedebilir.
İfade vermeyi reddetme hakkı:
İfade vermeyi reddetme hakkı, tanığı bu konuda tanıklık yapma ve yemin etme yükümlülüğünden kurtarır. Ancak bu durum, mahkeme ve Cumhuriyet savcısı huzuruna çıkma ve kendiniz hakkında bilgi verme zorunluluğunu ortadan kaldırmaz. İfade vermeyi reddetme hakkı, kişisel veya mesleki nedenlerle mevcut olabilir.
Ana duruşmadan önce sorgulanan bir tanık, artık ana duruşmada ifade vermeyi reddetme hakkını kullanabilir. Bu durumda, önceki sorgulama ana duruşmada okunmayabilir ve bu nedenle ifade vermeyi reddetme hakkı ortadan kalkabilir.
Bilgi vermeyi reddetme hakkı:
Tanık veya yakınlarından birinin bir suçtan veya idari bir suçtan yargılanma tehlikesiyle karşı karşıya kalması durumunda, tanıklığın bilgi vermeyi reddetme hakkı vardır.
Tanık, sorgulama için seyahat masraflarını kendisi ödemek zorunda mı?
Mahkemeye seyahat masrafları ve diğer giderler çağrılan tanığa geri ödenecektir.
Tanık, kişisel verilerini (adresini) failden gizleyebilir mi?
Bu, mağdurun veya diğer kişilerin korunması için gerekliyse suç mağduru ev adresini saklayabilir ve farklı bir adres (belgelerin tebliğ edilebileceği bir adres) verebilir. Bu, örneğin bir avukatın adresi olabilir.
Tanıkların yaşamı, uzuvları veya özgürlüğü için tehlike varsa özellikle ciddi durumlarda, sorgulama sırasında kimlik verilerinden vazgeçilebilir. Bunlar daha sonra savcılıktaki ceza dosyalarından ayrı tutulur.
Failin yokluğunda ifade vermek mümkün müdür?
Ciddi istisnai durumlarda, faille doğrudan karşı karşıya gelmekten kaçınılabilir. Ya tanıkların dinlenmesi sırasında video teknolojisinin kullanılması sağlanabilir ya da tanıkların sorgusu sırasında sanık mahkeme salonundan çıkarılabilir.
Güçsüz/hastaysam veya uzun bir yol kat etmem gerekiyorsa mahkemeye çıkmamak mümkün mü?
Temel olarak, mahkemede tanık olarak görünmeniz gerekir. Nadir durumlarda, bir istisna yapılabilir. Buna hakim tarafından karar verilmelidir. Örneğin, yaş, hastalık veya diğer önemli nedenlerle (örneğin yurt dışında yaşıyorsanız) mahkemeye çıkmak mümkün değilse video görüşmesi istenebilir. Ayrıca, belirli koşullar altında, bir tanığın mahkemede dinlenmesi, daha önceki ifadesinin dökümünün okunmasıyla değiştirilebilir.
